Ziektes

Overzicht

  • Rotkreupel
  • Ecthyma
  • Caprine arthritis encefalitis (CAE)

  • Caseous Lymphadentis (CL)

  • 'Het bloed' ( enterotoxaemie, Clostridium perfringens)

  • Paratuberculose kleine herkauwers

Rotkreupel

=> ontsteking van de tussenklauwhuid

Veroorzaker? 

2 bacteriesoorten:

  1. Dichelobacter nodosus (= vermenigvuldigd zich op de klauwhuid van runderen, schapen en geiten.)
  2. Fusobacterium necrophorum (= behoort tot natuurlijke darmflora van schapen.)     

Symptomen

Plots manken van dieren is het eerste symptoom dat vaak te zien is. (Niet elk mank dier heeft rotkreupel, manken kan verschillende oorzaken hebben) 

In de beginfase van rotkreupel kan men tussen de klauwtjes zien dat de huid grijswit kleurt en warm aanvoelt. In een later stadium zal de huid aangetast worden en er eerder geelachtig gaan uitzien, daarna kan het hoornweefsel ook gaan woekeren. Als dit onbehandeld blijft kan het zijn dat de hoornwand volledig loslaat. ( Loslaten van de hoornwand wil niet altijd zeggen dat het dier rotkreupel heeft, dit kan ook nog tal van andere oorzaken hebben)

Rotkreupel heeft een zeer kenmerkende geur!

Behandeling

Alle losse en overtollige van de klauw wegknippen en de klauw terug in model brengen ( zie verzorging, klauw knippen) hierna gaan we de klauwen behandelen met een antibioticumspray bv. Cyclospray.

Bij zware uitbraak van rotkreupel kan je de dieren ook een poten bad geven. Hiervoor maak je een bak met water en een product bv. 'footprotect schaap', en laat je de dieren er gedurende enkele seconden met hun klauwen instaan. (Het waterniveau kan best zo hoog komen dat de bijklauwen ook onder water staan)  Hierna kunnen ze best even op een betonstuk staan zodat het product kan indrogen. Probeer na deze behandeling de dieren ook op een andere weide te plaatsen, daar waar de voorbije 2 weken geen besmette dieren hebben gestaan. Dit om herbesmetting tegen te gaan.

Eventueel kan men met inspraak van een dierenarts ook een antibioticakuur opstarten die intra musculair gespoten word om erge gevallen te helpen genezen.

Probeer zoveel mogelijk van de weggesneden klauw stukken op te ruimen, vermits de bacteriën enkele weken nog kan overleven en zo kan bijdrage tot besmetting van andere dieren. Ook het gebruikte materiaal goed ontsmetten nadien.

Preventie

De klauwen goed onderhouden is een must!

Nieuwe dieren best twee weken in quarantaine zodat deze jouw kudde niet besmetten.

Er bestaat ook een vaccinatie, maar deze geeft geen uitsluiting. Bij de eerste vaccinatie is het verplicht om na 4-6 weken de vaccinatie te herhalen. Daarna is jaarlijks vaccineren voldoende. De vaccinatie kan abcessen geven. 

Ecthyma ( zere bekjes)

Symptomen


Caprine arthritis encefalitis (CAE) 

Veroorzaker?

= Lentivirus

Symptomen

  • Gewrichtsontsteking : zwelling van de 'voorknieën', in het begin zijn ze niet pijnlijk. zwelling kunnen toenemen en afnemen, uiteindelijk zullen de dieren op hun knieën lopen en ook sterk vermageren
  • Hersenaantasting 
  • Abnormale, ongecoördineerde stand van de achterpoten, moeilijk lopen tot niet meer kunnen staan
  • Vleesuier, vaak eenzijdig (niet pijnlijk)
  • Sterk vermageren in combi met bovenstaande symptomen

Diagnose

Door middel van een bloedonderzoek kunnen we aantonen of deze dieren CAE hebben.

Via een ELISA-test kunnen we antistoffen opsporen in het bloed. De antistof opbouw kan jaren duren dus er moeten minstens twee bloedonderzoeken gebeuren om een dier vrij van CAE te verklaren.

Naast de ELISA is ook een immunodiffusietest (ID) mogelijk. De ID-test is duidelijk minder gevoelig dan de ELISA maar wel specifieker. Dat wil zeggen dat een antistof -positieve ID- uitslag met zekerheid CAE aantoont.

Ten slotte is er ook een PCR-test die uitgevoerd wordt op ongestold bloed. Hiermee wordt het virus zelf aangetoond, wat in twijfelgevallen soms een oplossing kan bieden.

Behandeling

Er is geen behandeling mogelijk. 

Besmetting

Lammeren kunnen besmet worden bij de geboorte via de biestmelk of door bloed van de moeder bij een moeilijke bevalling. 

Via intens contact tussen volwassen dieren. of via besmette bronnen zoals voerbakjes ( Alles dat speeksel bevat van een besmet dier)

Preventie

Niet kweken met CAE besmette dieren.

Caseous Lymphadentis (CL)

Veroorzaker?

Bacterie: Corynebacterium pseudotuberculosis

Symptomen

Oppervlakkige onderhuidse abcessen ( opgelet er zijn ook nog tal van andere redenen voor abcessen)

Diagnose

Via bacteriologische kweek (= swab) van de etter.

Via bloedstaalname= Serologie : voldoende voor bestrijdingprogramma, onvoldoende voor controle van dieren of als aankoopgarantie. 

Besmetting

De bacterie komt via huidwondjes naar binnen en gaat naar een subcutane lymfeklier en veroorzaakt daar een abces. Dit abces breekt open door de huid. De bacterie verspreidt zich dan via de bloedbaan naar andere lymfeklieren en vormt opnieuw abcessen.

Behandeling

Er is geen behandeling met antibiotica mogelijk.

Het abces  kan wel uitgespoeld worden en ontsmet.

CL blijft levenslang aanwezig in het besmette dier.

Preventie

Besmette dieren afzonderen.

Men is ook nooit zeker van een CL- vrije status omdat het maanden duurt eer een dier een abces krijgt na besmetting.

'Het bloed' (enterotoxaemie, Clostridium perfringens )


Veroorzaker?

Darmtoxines van Clostridium perfringens

Clostridium perfringens komen van nature voor in de darmflora van geiten, maar in slechte omstandigheden kunnen deze zich vermeerderen en een zeer agressieve darminfectie veroorzaken.

Symptomen

Plots dood aantreffen van de dieren is mogelijk omdat het verloop vaak zeer snel gaat. Vaak zeer opgezette buik na sterfte.

  • soms vertonnen de dieren buikpijn = vaak uitrekken, schoppen met achterpoten richting buik
  • zijn onrustig
  • mekkeren vaak
  • niet meer normaal kunnen lopen, plots neervallen en fietsbewegingen maken. De kop wordt dan ook achterover gehouden en sterfte binnen enkele uren
  • bloed in de mest
  • T= 40°C

Besmetting

Het wordt in de hand gewerkt door eten met een ruime koolhydraat-  eiwitverhouding en weinig structuur, te veel melk drinken (jonge dieren) of een te snelle overgang naar weides met jong en eiwitrijk gras.

Behandeling

Deze komt meestal te laat

Preventie

Vermijd plotse voerveranderingen.

Vaccinatie is ook mogelijk.

Paratuberculose kleine herkauwers (=MAP)

Veroorzaker?

Bacterie = Mycobacterium avium

Symptomen

  • Vermageren
  • Atrofie van de achterhand en hals spieren
  • Diarree => eindstadium

Besmetting

Via biest en melk

Via mest

Diagnose

  1. Serologisch onderzoek (bloedonderzoek), via ELISA-test pas aantoonbaar vanaf 2 jarige dieren.
  2. Bacteriekweek, bacterie aantonen in de mest
  3. PCR-test, aantonen van de kiem in mest of melk

Behandeling

Geen behandeling

Preventie

Verbeteren van de hygiënische maatregelen

'Opruimen' van besmette dieren.

Blauwtong

Veroorzaker?

=> virus

overgedragen door knutten = Muggen

Symptomen

veel minder en symptomen zijn niet altijd aanwezig

  • Koorts
  • rode neusspiegel
  • rode oogleden
  • ontstoken klauwrand
  • soms rode vlekken op de uier
  • verkorsten van wonden
  • soms sterfte

Diagnose

  1. ELISA-test, bloedonderzoek
  2. PCR-test, bloedonderzoek

Preventie

Vaccineren, basisenting = 2 entingen met enkele weken tussentijd, daarna jaarlijkse enting.